Wielkie nadzieje pokładano przez wieki w filozofii, widząc w niej niezawodną nauczycielkę w wymagającej szkole życia. Dziś jednak nie brak krytycznych głosów dotyczących jej szczegółowych kwestii metodycznych, sensowności czy nawet możliwości i przydatności jej nauczania. Bo czy filozofii można w ogóle nauczać? Jaki jest sens i cel jej nauczania? Jak można wykazać postęp w nauce […]
Sam tytuł, pominąwszy jego dość irytującą wymowę i formę, zdaje się być naiwny, a jednocześnie prowokacyjnie bezczelny. Bo niby jakie filozoficzne, a nawet metafizyczne znaczenie może posiadać niewinna interpunkcja? Jakiż to ontologiczny(!) ciężar może nieśmiało się wychylać zza niepozornie majaczącego w gąszczu liter, w ferworze pośpiesznej lektury ledwo co dostrzegalnego, interpunkcyjnego znaku przystankowego? Otóż […]
Zainspirowany jakiś czas temu celnym i dowcipnym spostrzeżeniem pewnej krakowskiej Zofii sięgnąłem po Homera. Nie po kreskówkowego Homera Simpsona i jego zabawną rodzinkę. Po prawdziwego Homera, aoidę i ojca greckiej kultury! A dokładniej rzecz biorąc po Odyseję. Lektura tego eposu w znakomitym i niezwykle kunsztownym tłumaczeniu Lucjana Siemieńskiego jest przygodą wartą poświęcenia jej wielu […]
Stanisław Lem o Bogu, religii, złu i sensie życia – zapis wideo mojej rozmowy z prof. Jerzym Jarzębskim, najwybitniejszym znawcą myśli i twórczości Lema. Był to ostatni punkt konferencji „Filozofia Boga i religii w twórczości Stanisława Lema”, która odbyła się 20 maja bieżącego roku w Auli Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie przy ul. […]
Teoria ewolucji Darwina spowodowała rewolucyjne zmiany w postrzeganiu czasu. Przede wszystkim przedłużona została historia i to w spektakularny sposób, ponieważ wstecz. Pojawiły się zupełnie nowe kategorie, takie jak czas filogenetyczny i ontogenetyczny. Mimo że wielu biologów starało się opisać różnicę między czasem historycznym a biologicznym, przyjmowali antropocentryczną perspektywę, odliczając czas minutami, latami i epokami. […]
Parokrotnie zwracałem już na tym blogu uwagę na fakt, że Stanisław Lem — znany głównie jako światowej sławy pisarz science fiction — był równocześnie niezwykle ciekawym myślicielem i ma na swoim koncie, prócz utworów beletrystycznych, również eseje o charakterze filozoficznym (zob. Filozofia przypadku, Stanisław Lem filozofem religii). Chciałbym powrócić jeszcze do tego tematu, tym […]
Dyskusja podczas konferencji „Filozofia w górach 2”, Kościelisko, dom Sante Clemente, 23 IV 2016. Podczas tegorocznej konferencji studentów i doktorantów Wydziału Filozoficznego UPJPII miałem przyjemność prowadzić dyskusję o „supermocach” filozofów. Zastanawialiśmy się wspólnie, co wyjątkowego filozofowie wnoszą do społeczeństwa. Dyskusja była gorąca i tak dynamiczna, że nie sposób odtworzyć jej przebiegu. Pozwolę sobie jedynie […]
Nikt nas nie uczy być rodzicami. Czasami szukamy odpowiedzi trochę po omacku, czasami korzystamy z tego, co akurat dzieje się blisko nas. W ten sposób trafiliśmy z mężem na warsztaty Porozumienia bez Przemocy (Nonviolent Communication), początkowo próbując wykorzystać tę metodę w relacji z naszą córką, potem także w naszym małżeństwie. Bardziej lub mniej skutecznie, […]
Autorem najsłynniejszego bodaj filozoficznego pytania, ukutego w przeciągu dziejów ludzkiego myślenia, jest G.W. Leibniz. Zapytał on: dlaczego istnieje raczej coś niż nic? Pytanie to można sfomułować w bardziej podstawowej formie. Brzmi ono następująco: dlaczego jest to, co jest? Z tak sformułowanym pytaniem, choć podanym nie wprost, szyderczo i przewrotnie, spotykamy się w dialogu Sofista […]
Lubisz jeździć samochodem? A czy wiesz, że prawdziwe koszty Twojej przyjemności ponoszą również inni? Wybierając spacer, jazdę rowerem, dojazd samochodem lub komunikacją zbiorową, zawsze dokonujesz wyboru moralnego. Jak sprawić, żeby nasz „wybór środka transportu” był moralnie słuszny? Zapraszam do dyskusji. Pomyśl, zanim przekręcisz kluczyk Panuje przekonanie, że komunikacją zbiorową podróżują osoby, które po […]
