Filozofia i technika wobec wyzwań XXI wieku. Dlaczego bez filozofii technika nie może się już poprawnie rozwijać?

Czy wyobrażamy sobie dziś życie bez komputerów? Nawet jeśli potrafimy to z trudem zrobić, to z pewnością bez komputerów nie można sobie wyobrazić tego blogu i tego wpisu. Komputery od ponad 70 lat nieustannie rewolucjonizują naszą rzeczywistość. Są wspaniałym przykładem współdziałania teorii (np. teoria obliczalności) i inżynierii. Stało się to możliwe dzięki ideom filozoficznym, które […]

Share Button

O filozoficznym (i nie tylko), metafizycznym i (a nawet) ontologicznym znaczeniu (czytania) interpunkcji

  Sam tytuł, pominąwszy jego dość irytującą wymowę i formę, zdaje się być naiwny, a  jednocześnie prowokacyjnie bezczelny. Bo niby jakie filozoficzne, a nawet metafizyczne znaczenie może posiadać niewinna interpunkcja? Jakiż to ontologiczny(!) ciężar może nieśmiało się wychylać zza niepozornie majaczącego w gąszczu liter, w ferworze pośpiesznej lektury ledwo co dostrzegalnego, interpunkcyjnego znaku przystankowego?  Otóż […]

Share Button

Reduktarianizm i Święta

Przedświąteczne zakupy zabierają dużo czasu i oznaczają sporo myślenia. W tym artykule zachęcam do poszerzenia naszego myślenia praktycznego o myślenie moralne i przedstawiam kilka pomysłów w duchu reduktarianizmu. Przedświąteczne przygotowania obejmują sferę duchową i materialną. Ta pierwsza jest ważniejsza, jednak warto poświęcić trochę filozoficznej refleksji również drugiej. Kapłani handlu i reklamy wydają się nam wmawiać, […]

Share Button

Co nam daje filozofia?

Nie ma chyba osoby zajmującej się filozofią, która choć raz w życiu nie usłyszała mniej lub bardziej ironicznego pytania: „Ale co właściwie daje nam filozofia?” Niektórzy, urażeni, nie odpowiadają na tego typu pytania, zakładając, że ktoś, kto je zadaje, i tak nie zechce posłuchać konstruktywnej odpowiedzi. Są jednak i tacy, którzy cierpliwie przedstawiają zalety filozofii […]

Share Button

Homer nasz egzystencjalny

  Zainspirowany jakiś czas temu celnym i dowcipnym spostrzeżeniem pewnej krakowskiej Zofii sięgnąłem po Homera. Nie po kreskówkowego Homera Simpsona i jego zabawną rodzinkę. Po prawdziwego Homera, aoidę i ojca greckiej kultury! A dokładniej rzecz biorąc po Odyseję. Lektura tego eposu w znakomitym i niezwykle kunsztownym tłumaczeniu Lucjana Siemieńskiego jest przygodą wartą poświęcenia jej wielu […]

Share Button

Stanisław Lem filozofem Boga? Rozmowa z prof. Jerzym Jarzębskim

Stanisław Lem o Bogu, religii, złu i sensie życia – zapis wideo mojej rozmowy z prof. Jerzym Jarzębskim, najwybitniejszym znawcą myśli i twórczości Lema. Był to ostatni punkt konferencji „Filozofia Boga i religii w twórczości Stanisława Lema”, która odbyła się 20 maja bieżącego roku w Auli Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie przy ul. […]

Share Button

Dlaczego pszczoły nie noszą zegarków?

  Teoria ewolucji Darwina spowodowała rewolucyjne zmiany w postrzeganiu czasu. Przede wszystkim przedłużona została historia i to w spektakularny sposób, ponieważ wstecz. Pojawiły się zupełnie nowe kategorie, takie jak czas filogenetyczny i ontogenetyczny. Mimo że wielu biologów starało się opisać różnicę między czasem historycznym a biologicznym, przyjmowali antropocentryczną perspektywę, odliczając czas minutami, latami i epokami. […]

Share Button

Twórczość Stanisława Lema jako przedmiot badań humanistów

  Parokrotnie zwracałem już na tym blogu uwagę na fakt, że Stanisław Lem — znany głównie jako światowej sławy pisarz science fiction — był równocześnie niezwykle ciekawym myślicielem i ma na swoim koncie, prócz utworów beletrystycznych, również eseje o charakterze filozoficznym (zob. Filozofia przypadku, Stanisław Lem filozofem religii). Chciałbym powrócić jeszcze do tego tematu, tym […]

Share Button

Jaka jest Twoja supermoc? Czyli co mogą filozofowie

  Dyskusja podczas konferencji „Filozofia w górach 2”, Kościelisko, dom Sante Clemente, 23 IV 2016. Podczas tegorocznej konferencji studentów i doktorantów Wydziału Filozoficznego UPJPII miałem przyjemność prowadzić dyskusję o „supermocach” filozofów. Zastanawialiśmy się wspólnie, co wyjątkowego filozofowie wnoszą do społeczeństwa. Dyskusja była gorąca i tak dynamiczna, że nie sposób odtworzyć jej przebiegu. Pozwolę sobie jedynie […]

Share Button

NVC. O pewnych pożytkach płynących z redukcjonizmu

  Nikt nas nie uczy być rodzicami. Czasami szukamy odpowiedzi trochę po omacku, czasami korzystamy z tego, co akurat dzieje się blisko nas. W ten sposób trafiliśmy z mężem na warsztaty Porozumienia bez Przemocy (Nonviolent Communication), początkowo próbując wykorzystać tę metodę w relacji z naszą córką, potem także w naszym małżeństwie. Bardziej lub mniej skutecznie, […]

Share Button